Edmund Kajdasz

 Prof. Edmund Kajdasz

Urodził się 18 października 1924 r. w Poznaniu i tam też rozpoczął edukację w Gimnazjum Marii Magdaleny. Już jako dziecko śpiewał w poznańskim dziecięcym chórze radiowym.

W czasie okupacji w 1940 roku został wywieziony na przymusowe roboty do Berlina, gdzie po pracy wykorzystywał każdą sposobność, aby uczyć się muzyki. W Berlinie pobierał naukę u prof. dr. Józefa Kromolickiego (Polaka osiadłego w Niemczech). Po wojnie ukończył poznańskie Liceum Pedagogiczne i rozpoczął pierwszą pracę dyrygencką. W Poznaniu prowadził w latach 1945-1946 chór chłopięcy 1 Drużyny Związku Harcerstwa Polskiego, który już w maju 1946 roku zajął I miejsce w konkursie. W 1946 r. przeniósł się do Wrocławia, gdzie podjął pracę w tutejszym chórze operowym i jednocześnie w redakcji muzycznej Polskiego Radia. Rok później zorganizował międzyszkolny chór chłopięcy, który odbywał próby w Szkole Podstawowej przy ul. Nowowiejskiej, przekształcony w 1948 r. w chór radiowy. Chór ten prowadził do 1957 roku i nagrał z nim wiele audycji z pieśniami dla dzieci, a także zrealizował dziesiątki koncertów we Wrocławiu i na terenie Dolnego Śląska.

Udzielał się też w Dolnośląskim Związku Śpiewaczym, był członkiem Rady Artystycznej Dolnośląskiego Związku Śpiewaczego i Muzycznego. W latach 1951-1952 przebywał na radiowym stypendium, doskonaląc swoje umiejętności u prof. Güntera Ramina w Leipziger Tlromannenchor iu prof. Rudolfa Mauerbergera w Dresdner Kreuzchor oraz u prof. Hermanna Abendrotha w Weirnarze. Studia eksternistyczne w zakresie dyrygentury odbył u Adama Kopycińskiego (1957) we Wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. W 1951 r. objął funkcję kierownika artystycznego Chóru Wrocławskiej Rozgłośni Polskiego Radia. Prowadził ten zespół (z przerwami w latach następnych, 1959-1960, 1973-1978) do 1989 roku. Po powrocie ze stypendium w 1952 roku przyjął propozycję ówczesnego księdza ordynariusza Kazimierza Lagosza założenia chóru chłopięcego przy katedrze Wrocławskiej, który prowadził do 1958 r. Zorganizował także i prowadził w latach 1952-1958 Chór Dziewczęcy Polskiego Radia. Podjął pracę chórmistrza zespołów chóralnych Państwowej Podstawowej Szkoły Muzycznej i Państwowego Liceum Muzycznego (1953-1958, 1961-1966), Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (1953-1958, 1966-1969, 1972-1984) we Wrocławiu.

Następnie w latach 1958-1961 był dyrygentem chóru „Ogniwo” w Filharmonii Śląskiej w Katowicach, tam też prowadził chóry Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej i Państwowego Liceum Muzycznego (1958-1961), Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (1959-1965) oraz 70-osobowy chór dziewczęcy (1958-1961) w Rozgłośni Katowickiej Polskiego Radia. W tym samym czasie dyrygował chórami w Opolu (1959-1963), chórem chłopięcym „Opolskie Słowiki” przy Państwowej Orkiestrze Symfonicznej, Chórem Dziewczęcym (1963-1965), chórem mieszanym ,,Lutnia” (1964-1967), także chórami w Nysie, m.in. Chórem Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia (1964-1965). Po powrocie do Wrocławia w 1961 r. objął prowadzenie chórów Państwowego Liceum Muzycznego, Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej i Szkoły Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego (szkoła mieściła się przy Podwalu 75, dyrektorem był wówczas Karol Zalucki), gdzie stworzył chór chłopięcy „Wrocławskie Skowronki”. W 1966 r. (w tysiąclecie istnienia Państwa Polskiego) z uczniów klas maturalnych Państwowego Liceum Muzycznego utworzył chór ,,Cantores Minores Wratislavienses”. Z chórem Edmund Kajdasz odnosił największe sukcesy artystyczne. Nagrał imponującą liczbę płyt długogrających oraz odbył ogromną liczbę koncertów w kraju i za granicą.

W latach 1970-1977 prowadził wrocławski męski chór kameralny ,,Cantilena”. Z zespołem tym zdobył II nagrodę W Arezzo (Włochy) na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Polifonicznej, nagrał też płytę długogrającą, co na owe czasy było ewenementem w mchu amatorskim. Edmund Kajdasz wraz z prof. Olgierdem Czemerem był twórcą oryginalnego cyklu koncertowego „Muzyka i Architektura”, w którym w latach 1971-1991 brały udział chóry ,,Cantores Minores Wratislavienses” oraz ,,Cantilena”. W latach l968-l980 prowadził założony przez siebie chór dziewczęcy Polskiego Radia „Wrocławskie Skowronki”, natomiast 1971-1976 kierował także chórem studenckim na Uniwersytecie Wrocławskim.

Uhonorowaniem zarówno dorobku artystycznego, jak i pracy pedagogicznej, a przede wszystkim działań w zakresie promowania muzyki polskiej wśród szerokiej publiczności są liczne odznaczenia państwowe i różnych stowarzyszeń. Edmund Kajdasz otrzymał: Medal X-lecia PRL, Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski (1975), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1984), Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”, ,,Honorową Odznakę Polskiego Radia i Telewizji”, szereg odznaczeń regionalnych, takich jak: „Budowniczy Wrocławia”, „Złotą Odznakę Towarzystwa Miłośników Wrocławia”. Jest laureatem licznych nagród artystycznych, dwukrotnie Prezesa Komitetu do spraw Radia i Telewizji (1979, 1981), Nagrody Ministra Kultury i Sztuki, Nagrody Miasta Wrocławia w Dziedzinie Muzyki (1973), Nagrody Dolnośląskiego Zarządu Śpiewu i Muzyki, Nagrody im. Błogosławionego Brata Alberta, przyznanej przez Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne oraz „Ars Christiana” (1980). Ta ostatnia nagroda przyznana została za kultywowanie muzyki sakralnej. W 2009 roku na wniosek Burmistrza Gminy Trzebnica Marka Długozimy, został pośmiertnie wpisany w poczet Honorowych Obywateli Trzebnicy.